Philisteinse Molen

…even terug in de tijd….

En wel naar het jaar 1540. Toen verscheen een kaart van de toen nog onbedijkte Berger- en Egmondermeer, waar op de plaats waar nu de Philisteinse molen staat een klein wipmolentje ingetekend staat, met als naam ‘Godefers Molentjen’.

  • Titel dia

    Schrijf uw onderschrift hier
    Knop
  • Titel dia

    Schrijf uw onderschrift hier
    Knop

Nadat de Bergermeer was ingedijkt is er op een kaart van Adriaan Anthonisz. uit 1568 een wipmolentje te zien, dat dan ‘die Phylisteyn’ heet. Of het om een nieuwe molen gaat of om een andere naam voor Godefers Molentjen zullen we nooit te weten komen.

  • Titel dia

    Schrijf uw onderschrift hier
    Knop
  • Titel dia

    Schrijf uw onderschrift hier
    Knop

Bijna een eeuw later, in 1660, zien we op een kaart van de heerlijkheid Bergen, gemaakt door de beroemde J. Bleau, een achtkantige poldermolen afgebeeld.

  • Titel dia

    Schrijf uw onderschrift hier
    Knop
  • Titel dia

    Schrijf uw onderschrift hier
    Knop

Vanaf het begin van de 18e eeuw was het beheer in handen van 2 molenmeesters, die steeds maar voor 1 jaar werden aangesteld. Sommigen van hen maakten er echter een potje van en werden berispt. In 1644 is de polder onder water komen te staan! Lees hier de strafeis en het verweer van de molenmeesters.


Op 14 februari 1757 om 4 uur ’s nachts ging het mis. De bliksem sloeg in en de molen brandde tot de grond toe af. Maar gelukkig werd er meteen weer een nieuwe molen gebouwd. Net zoals zijn voorganger met een scheprad om het water te verplaatsen.

Gelukkig was de fotografie eind 19e eeuw al zover ontwikkeld dat we kunnen genieten van deze unieke foto van Trijnte Modder-Dalenberg en molenaar Arie Modder voor hun molen.

In de avond van 28 september 1896 brandde ook deze molen af, wederom als gevolg van blikseminslag. In 1897 volgde herbouw, als vijzelmolen, door molenmaker P. Bregman uit Oudorp. Ze hadden het zo snel voor elkaar dat dat wel een complimentje waard was.

In 1927 werd een elektrische hulpaandrijving (systeem Eriksson) op de molenvijzel aangebracht, welke installatie in 1948 werd verbeterd. Van 1934 tot 1959 woonde de familie Hof met 9 kinderen in de molen. Na een paar barre winters verhuisde molenaar Bart Hof en zijn gezin.

De wieken kwamen stil te staan en de molen werd als vakantieverblijf verhuurd aan familie Sleutel. Ze raakte sterk in verval.

In 1973 nam de gemeente Bergen de molen over en liet men haar in 1975 en 1976 grondig restaureren en weer maalvaardig maken. Gerard van Wieringen heeft ruim 40 jaar lang als vrijwillig molenaar de molen bediend.

  • Titel dia

    Schrijf uw onderschrift hier
    Knop
  • Titel dia

    Schrijf uw onderschrift hier
    Knop

In 2018 droeg Gerard het stokje over aan 2 net gediplomeerde vrijwillig molenaars, Henk Schoonheim en Frank Bilsen. Zij bliezen de molen nieuw leven in. Bij de eerste Nationale Molendagen kwam de molen groot in de pers en ontvingen Henk en Frank in 2 dagen ruim 400 bezoekers!


De gemeente heeft een maatschappelijke kosten-baten analyse uitgevoerd, waaruit blijkt dat op lange termijn de baten boven de kosten uitstijgen. Er is een vervanging van het gevlucht (de wieken) en het rietdek gepland, die waarschijnlijk in 2024 zal worden uitgevoerd. Het molenaarsteam is in 2023 versterkt met de komst van Tessa Krop.

Share by: